Over Mongolië

Algemeen overzicht Mongolië

Tot 1990 was Mongolië een communistische eenpartijstaat en heette het land Volksrepubliek Mongolië. De regering was gemodelleerd volgens het Sovjetsysteem. De communistische partij MPRP was de enige legale partij. Na een periode van instabiliteit gedurende de eerste twintig jaar onder communistische leiding bestond er tot december 1989 geen openlijke vorm van onvrede.

Collectivisatie van de landbouw en de uitbreiding van vaste woongelegenheden ondervonden geen waarneembare oppositie. In 1990 werden democratische hervormingen doorgevoerd, inclusief een nieuwe grondwet.

Officiële landstaal:
Mongools
Hoofdstad:
Ulaan Baatar
Regeringsvorm:
Republiek
Religie:
Boeddhisme 90%, Sjamanisme, I
Oppervlakte:
1.564.116 km2
Inwoners:
2.736.800 (2009)
Volkslied:
Bugd Nairamdakh Mongol
Munteenheid:
Tugrik (MNT)
UTC:
+7 en +8
Nationale feestdag:
11 juli
Web| Code| Tel:
.mn| MNG| 976

De heilige Ovoo

Cultuur

Een Ovoo is een soort berg bestaande uit een verzameling van offergiften. Er liggen stenen op, stokken, dierenbotten, wodkaflessen, hout, auto-onderdelen en heel veel blauwgekleurde linten (khadags). Een Ovoo is een offerplaats voor het sjamanistische geloof.

Ovoo

De Ovoo’s zijn vooral te vinden op heuvels en op bergen. Wanneer men een Ovoo tegenkomt onderweg, is het de gewoonte om er drie keer met de klok mee om heen te lopen. Er moeten dan bijvoorbeeld steentjes of keitjes op de hoop gegooid worden en daarna mag men een wens doen. Niet iedereen heeft tijd om te stoppen voor een Ovoo; er wordt dan ook wel eens drie keer getoeterd bij het langsrijden.

Ovoo’s worden voor de Mongolen als zeer heilig gezien en er zijn een aantal regels die gelden in de buurt van een Ovoo. Zo mag er niet gejaagd worden in de nabijheid en ook niet gegraven worden. Er wordt gelooft dat de mensen die geen respect tonen voor de Ovoo ziek zullen worden of zelfs kunnen overlijden.

Shagai

Cultuur

Mongoolse mensen spelen Shagai

In Mongolië kunt u een spel spelen dat nergens anders ter wereld beoefend wordt, namelijk shagai. Dit wordt gespeeld met de botjes van de enkels van een schaap. Er zijn verschillende varianten mogelijk. De botjes hebben vier zijde en iedere zijde staat voor een dier, namelijk schaap, geit, kameel en paard. Een voorbeeld is “Shagai Nyaslakh”.

Men gooit een dertigtal botjes in de lucht en vallen op de grond. Als er een botje rechtop komt te staan, heet dit een koe en dient er opnieuw gegooid te worden. De botjes vallen allemaal op een zijde. Als ze dezelfde afbeelding uitbeelden, mag men proberen om ze tegen elkaar te schieten. Wanneer dit lukt, pakt men 1 van de twee botjes. Lukt dit niet, mag de volgende de botjes gooien en proberen te schieten

Een andere variant heet “Mori Uraldakh”. De letterlijke vertaling is horse racing oftewel paardenrace. Bij dit spel legt men de botjes op de zijde van het “paard”. Hier wordt een hele route van aangelegd die ook nog eens van richting veranderd. Het heeft de functie van een parcours. Ieder kiest een shagai die fungeert als “paard” oftewel pion. Alle “paarden”staan aan de start. Met een viertal botjes gaat men dobbelen. Het aantal botjes dat op de zijde paard valt, is het aantal stappen dat men vooruit mag zetten.

Traditionele Gertenten

Cultuur

Traditionele Gertent in Mongolië

De Mongoolse nomaden wonen het hele jaar door in gers, ook wel yurts genoemd. De ger is een grote witte ronde vilten tent. De gers zijn vooral te vinden op de uitgestrekte steppen van Mongolië, maar ze zijn ook te vinden in de buitenwijken van Ulaanbaatar.

De binnenwand van de ger bestaat uit een houten hekwerk dat in felle kleuren is beschilderd. Midden in de tent staat een grote rechtopstaande paal die het dak van de ger ondersteund. De meubels in de ger zijn ook in zeer felle kleuren beschilderd, zoals de bedden, kastjes en tafeltjes.

De ger heeft weinig faciliteiten. De wc en de douche (als die al aanwezig is) bevinden zicht buiten de tent. De douche wordt door meerdere families gebruikt. In de zomer wijken de families eerder uit naar nabij gelegen rivieren en stromingen als wasgelegenheid.

De gers zijn altijd met de opening naar het zuiden gericht, dit omdat het de heilige windstreek is voor de Mongoliërs.

Een aantal gebruiken in en bij de gertent is ook te vinden bij de ‘Do’s and don’ts’ in het menu ‘algemene informatie’. Het is gebruikelijk voor vrouwen om de ger te betreden via de rechterkant, en voor de mannen aan de linkerkant. In het mannengedeelte wordt de melkvoorraad opgeslagen, in het vrouwengedeelte zijn de waterkannen en kookgerei te vinden. Iedere ger heeft een speciale plek voor gasten en een plek voor ouderen, in het achterste gedeelte van de ger.

De gertenten zijn zo gebouwd, dat ze binnen een korte tijd op te bouwen zijn en weer af te breken zijn. Dit komt omdat de nomadenfamilies wel zeven keer in een jaar verkassen naar andere vruchtbare gebieden om het vee te kunnen laten grazen.

Traditionele kleding

Cultuur

Mannen in traditionele Mongoolse kleding

De Mongoolse nationale kleding geeft het bijzondere traditionele leven weer in Mongolië. De Mongoolse outfit is het meest geschikt en speciaal gemaakt op de wisselde weersomstandigheden, vooral voor de grote verschillen in temperatuur.

Poppen in traditionele Mongoolse kleding

Afhankelijk van het seizoen, draagt men verschillende delen van de outfit. In de winter dragen de Mongolen delen van zeer warme schapenhuiden, in de lente en in de herfst dragen ze de donzen delen en in de zomer dragen ze de luchtige delen. Mongoolse kleding is gemaakt van textiel, leer van schapenhuiden en vilt. De kleur is erg belangrijk bij de traditionele kleding. Ouderen dragen vaak donkere kleuren, terwijl jongeren felle kleuren dragen die deels gedecoreerd zijn. Jurken van de Khakh, Buryat, Bayad, Dorvud, Kazakh en Uriankhai en andere etnische groepen verschillen in kleur, model en decoraties. Vrouwen en meisjes hebben als verschil dat de vrouwen meer decoraties mogen gebruiken op hun kleding dan de meisjes.

Tsam dansen

Cultuur

Door de wederopleving van de religieuze activiteiten na het einde van de Volksrepubliek zijn diverse oude tradities teruggekeerd. Zo ook het opvoeren van de tsam-dansen, zoals die sinds de 18e eeuw ook onder Tibetanen, Burjat-Mongolen en andere lamaïstische gemeenschappen in zwang waren. De dansen worden uitgevoerd op de dag waarop het in gebruik nemen van een klooster wordt herdacht en trekken massa’s pelgrims. De aanwezigheid van de god op aarde wordt gevierd en de kwade geesten die de gelovigen bedreigen worden afgeweerd. De monniken dragen prachtige gewaden en zetten kleurrijke maskers van papier-maché op. Ze bewegen zich in een cirkel, samen met de dansers die de goede eigenschappen bezitten en geen masker dragen. Ze bewegen zich rond een kegelvormig object waarop een deeg figuurtje is aangebracht en waarmee een symbolisch mensenoffer wordt uitgebeeld. Centrale figuren in de dansen zijn de vogelkoning Yaruda en Yama, de god van de dood, die uiteraard de kwade geesten leidt.
Beroemd om zijn tsam-dansen was het klooster Danzandarjaa in Mörön, waar in de hoogtijdagen 2500 monniken verbleven. Na de verwoesting is het deels herbouwd en leven er nog maar 30 monniken, die zich naast de dagelijkse religieuze praktijken bezighouden met het schilderen van tantra’s. Voorstellingen voor buitenstaanders worden gegeven in het tempelcomplex Choijin Lamy in Ulaanbaatar. Het museum bezit een grote collectie maskers en gewaden.

©  Pausanias april 2010

Bron: http://www.mongoolsverkeersbureau.nl/over-mongolie.html

Advertentie